زندگی بی آب را تصور کن!

آن قدر درگیر کارها و دغدغه های روزانه هستیم که فراموش می کنیم این مایع چه اهمیتی در زندگی ما دارد.

اهمیت آب و توجه به مصرف آن در جوامع گوناگون سبب شده تا روزی را به این ماده که اصلی ترین عنصر حیات در جامعه است اختصاص دهند.

لازم است صاحب نظران و کارشناسان و اهل فن از اهمیت و تقدس آب بگویند و بنویسند تا همگان پی به اهمیت وجود این نعمت الهی پی ببرند و آن را قدر بدانند.

یک پژوهشگر و متفکر حوزه آب در این زمینه اظهار امیدواری کرد بخش مهمی از آب های نامرئی، برای نسل های آینده و روزهای مبادای بیشتر نامرئی بماند.

این جغرافی دان،نویسنده، پژوهشگر و متفکر حوزه آب می گوید:امسال نیز مثل هرسال، دوم فروردین روزجهانی آب را گرامی می داریم و به شعار امسال که مرئی کردن نامرئی ها نامگذاری شده احترام می گذاریم هرچند که این شعار با وجود جهانی بودن، مناسبت خوبی با وضع ایران ندارد.

حسین پاپلی می گوید: من امیدوارم در ایران آب های نامرئی را مرئی نکنند چون بیش از حد چاه زده شده بیش از حد از پتانسیل آب های زیرزمینی استفاده شده و همین چاه های عمیق باعث افت سطح آب شده ولی با کاهش تقاضای مصرف، استفاده از ابزار و وسایل مدرن، آبیاری های مدرن و الگوی کشت مناسب و کم آبخواه می توان هرچه بهتر از این آب ها استفاده کرد.

وی می افزاید:در عین حال شاید بخشی از مرئی کردن نامرئی ها آبهای خاکستری، فاضلاب ها و پساب هاست که ما هنوز از ظرفیت کامل استفاده نمی کنیم و حتی شاید 20درصد بیشتر از ظرفیت استفاده نمی شود و امیدواریم سرمایه گذاری کلانی در زمینه تصفیه خانه ها انجام شود و بتوانیم حداکثر استفاده بهینه از آبهای فاضلاب که یا به داخل زمین تزریق می شود و یا اینکه به رودخانه ها می رود و باعث آلودگی رودخانه ها می شود داشته باشیم.

مشاور علمی مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آب_یونیسکو هم

موضوع روز جهانی آب در سال 2022  را" آبهای زیرزمینی، پدیدار کردن ناپیداها" بعنوان شعاری بنیادین که برای هرجایی از جهان به هرگونه ای که تعبیر شود، برای ما اما تنها یک پیام دارد دانست و گفت: فرصت برای نجات منابع پایدار آب در شهرهای خشک کشورهای درحال توسعه و برای بقای یک تمدن محدود است. تمدنی که بر مبنای سازگاری با طبیعت بنا شد.

عباس فقیه خراسانی افزود:" میزان آب در دسترس" بود که نوع کشاورزی و صنعت و البته سبک زندگی مردمان کویرنشین را مشخص می کرد.

وی ادامه داد: برای ما که قنات، نماد اصلی پیدایش و توسعه شهر است، آبهای زیرزمینی هرگز نهفته نبوده که بخواهد پیدا شود، آنچه که آبهای زیرزمینی را از چشم ما نهان کرد فاصله ای بود که تکنولوژی در مراحل اولیه خود میان ما و طبیعت انداخت.

وی با بیان اینکه سبک زندگی سازگار با طبیعت ما در تمدن کاریزی دگرگون شد افزود: ما هرگز به دوران قنات بازنخواهیم گشت اما حالا با این شعار، فرصتی فراهم شده تا به گذشته نگاهی دوباره کنیم و قدر آبهای زیرزمینی را بیشتر بدانیم و با هم به تماشای آن برویم!

فقیه گفت: گردشگری آب برای ما می تواند یک استراتژی جدید برای اتصال تاریخ هزاران ساله حکمرانی موفق آب در یزد به دنیای امروز باشد، اما پیش از این ابتدا بیایید تعریف گردشگری آب را کمی تغییر دهیم  و بدانیم که ما به مناظر شگفت انگیز آبی در اقیانوس ها نمی رویم ما قرار است به دیدار آبهای زیرزمینی برویم که ناپیدایی اش دغدغه دنیای امروز است وقرار است که ناپیداها را دوباره پیدا کنیم؛ آب های زیرزمینی!

به گفته وی مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آبی یونسکو در سالی که گذشت کوشید تا با بازتعریف مفهوم گردشگری آب و توجه دادن جوامع به اهمیت بنیادین آب های زیرزمینی در برآمدن تمدن کاریزی در کویر مرکزی ایران و بهره برداری سازگار با طبیعت آب و حکمرانی پایدار آن در طول هزاران سال، دریچه ای تازه به روی گردشگران بین المللی برای آشنایی با مبانی اجتماعی این تمدن بگشاید.

مشاورعلمی مرکز بین المللی قنات و سازه های تاریخی آب معتقد است تمدنی مبتنی بر اعتماد و انسجام اجتماعی، نقش موثر مردان ، زنان و مشارکت همه ادیان ساکن در فرایند حکمرانی آب، ما مردم ساکن در کشورهای درحال توسعه و از جمله مردمان سرزمین خویش را به بازنگری در تاریخ انتقال آب از طریق قنات و جنبه های اجتماعی تمدن کاریزی فراخوانده است تا باهم شعار روز جهانی آب را که مقارن با بهار و آیین باستانی نوروز ماست پاس بداریم.

وی گفت آبهای زیرزمینی دغدغه همه مردم جهان است. ما قرن هاست که آن را پدیدار کرده ایم. بار دیگر آن را دریابیم. قدر آب را دوباره بدانیم. به زندگی بیندیشیم؛ به آب های زیرزمینی، به پدیدار کردن ناپیداها!

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای یزد نیز در ادامه این گزارش با اشاره به شعار روز جهانی آب گفت: هر ساله، در روز جهانی آب (۲۲ مارچ مطابق با دوم فروردین)، سازمان ملل شعاری را برای موضوع آب انتخاب می‌کند.شعار امسال آب زیرزمینی، مرئی کردن نامرئی می‌باشد. مرئی نمودن نامرئی بدین معناست که در جهانی که بیش از ۵۰ درصد آب شرب، ۴۰ درصد آب مورد نیاز بخش کشاورزی و تقریبا یک سوم آب مورد نیاز صنایع از محل منابع آب زیرزمینی تامین می‌شود، یا در استان یزد که بیش از 93 منابع آب مورد نیاز خویش را از منابع آب زیرزمینی تامین می نماید مرئی نمودن آب زیرزمینی و استخراج این منابع از دل زمین برای رشد و شکوفایی و حتی حفظ حیات ضروری و اجتناب ناپذیر می باشد.

محمدمهدی جوادیان زاده با این سوال که برداشت و استفاده از این منابع تا چه میزان امکان‌پذیر است؟ و برداشت مطمئن از منابع آب زیرزمینی را چه معیارها و قواعدی تعریف می‌نماید؟ گفت:امروزه بشر در بسیاری از نقاط دنیا با عوارض متعدد برداشت‌ بی‌رویه‌ی منابع آب زیرزمینی از جمله افت شدید آب‌های زیرزمینی، نشست زمین، از بین رفتن آبخوان ها، هجوم آب شور به سفره‌های آب شیرین، از دست رفتن کیفیت منابع آب زیرزمینی و … مواجه می‌باشد.

وی ادامه داد:این عوارض را که در تعداد زیادی از دشت های کشور (بیش از 400 دشت کشور) شاهد آن هستیم به مثابه حسگرهای متعدد طبیعی، این پیام مهم را مخابره می نمایند که چنانچه چارچوب های برداشت مطمئن از منابع آب زیرزمینی را رعایت ننماییم به زودی شاهد خسارات سنگین و جبران ناپذیری در یکی از حیاتی ترین منابع زمین خواهیم بود. لذا می توان چنین نتیجه گرفت که برای جلوگیری از صدمه و خسارت بیشتر به منابع آب زیرزمیتی، امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند یک بازتعریف استفاده از منابع آب زیرزمینی می باشیم.

این مقام مسئول اضافه کرد:نیاکان ما با فرهنگ برگرفته از تمدن کاریزی به ما نشان داده اند که می‌توان به بهترین شکل از این منابع استفاده نمود به گونه‌ای که هم سفره‌های حیاتی آب زیرزمینی از خسارت و تهدید در امان بمانند و هم چرخ حیات و رونق و توسعه بچرخد وبررسی ها و تحقیقات متعدد نشان می دهد که با نگاهی نو می توان درس هایی بزرگ از دستاوردهای گذشتگان گرفت و با تلفیق و اختلاط آن با خرد و دانش امروزی، نسخه های شفابخشی را برای آلام خود ساخته بشر امروز پیچید.

وی اظهار امیدواری کرد با بازنگری به روش‌ها و فرایند‌ها و با نگاهی تازه به سنت ماندگار، به توسعه پایدار در همه جنبه های توسعه ای کشور عزیزمان دست پیدا کنیم.